نغمه ثمینی: برای دفاع از شرافت حرفه ای ام می جنگم

سال گذشته در پی اجرای نمایش مذهبی «کلید» به کارگردانی محمدرضا مداحیان در تالار وحدت،‌ شایعاتی در جامعه تئاتری پیچید که نویسنده این نمایشنامه نغمه ثمینی است که نام مستعارش را بر این اثر نگاشته و بابت نوشتن آن ۲۵ میلیون تومان دستمزد گرفته است.

این شایعه به شکل رسمی در هیچ یک از سایت‌ها،‌ رسانه‌ها و مطبوعات منتشر نشد. اما از دهان  یکی از هنرمندان شناخته شده [ق ص]  به صورت شفاهی و دهان به دهان منتشر می شد.

 نغمه ثمینی آن زمان خارج از کشور به سر می‌برد تا اینکه چندی پیش به ایران بازگشت و در جریان این شایعه قرار گرفت.

به گزارش خبرنگار تئاتر خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، این نمایشنامه نویس و استاد دانشگاه طی چند روز گذشته با حضور در خبرگزاری ایسنا، با اعتراض به این شایعه پراکنی ها، این شایعه را از اساس رد کرد.

در این جلسه علیرضا مهران ـ یکی از نویسندگان و بازیگر نقش اول «کلید» ـ هم ثمینی را همراهی می کرد و دربارۀ منشاء و چگونگی انتشار این شایعه توضیحات شفافی را ارائه کرد.

علیرضا مهران: شایعه اول این بود که خانم ثمینی متن را نوشته است، این چیزی بود که در میان اهالی تئاتر دهان به دهان گشت و به اشتباه خود من بر می‌گردد که برای قبول شدن ِ طرحم بدون این که واقعیت داشته باشد، گفتم خانم ثمینی مشاور کار است ولی متاسفم تعدادی از دوستان پیشکسوت به این شایعه دامن زدند.

در آغاز این نشست، مهران با اشاره به آشنایی‌اش با گروه فرهنگی هنری «تراب» که ۲ سال پیش اتفاق افتاده است، گفت: این گروه پانزده شانزده سال است کار مذهبی اجرا می‌کنند دو سال پیش قرار شد با آنها همکاری کنم و متنی را برای اجرا در سالن‌های وحدت،‌اصلی یا اندیشه حوزه هنری در نظر بگیریم. دغدغه آنها این بود که این متن را نویسنده‌ای مطرح و معتبر بنویسد و چون گروهی مذهبی بودند با بسیاری از نویسندگان آشنایی نداشتند بنابراین از من خواستند نویسنده‌ای را معرفی کنم که در نهایت به خانم ثمینی رسیدیم.

مهران یادآور شد: از طریق دوستی مشترک دریافتم خانم ثمینی در سفر هستند و نمی‌توانند چنین متنی بنویسند. من هم به گروه اعلام کردم. اما متاسفانه از همان آغاز اشتباهی بزرگ انجام دادم و گفتم متن را من و آقای مداحیان می‌نویسیم و از مشاوره‌های خانم ثمینی استفاده می‌کنیم و بچه‌های آن گروه هم به من اطمینان کردند.

وی خطاب به ثمینی گفت: همه می‌دانند در مورد طرح و نوشته مشکلی متوجه شما نیست مشکل از این جا شروع شد که فکر می‌کردند شما به عنوان مشاوره همکاری می‌کنید.

او با اشاره به اولین اجرای این نمایش در سال ۸۹ افزود: طرح از حمید نیلی بود که با نویسندگی من و محمدرضا مداحیان در تالار اندیشه اجرا شد و سال گذشته هم با ۲۰ درصد تغییر در وحدت به صحنه رفتیم، اما در این مدت یک سری حاشیه درست شد که برای خود من هم جالب بود.

علیرضا مهران با اظهار تاسف از دامن زدن به شایعات در جامعه تئاتری اضافه کرد: با اینکه در هیچ رسانه یا سایتی نام خانم ثمینی به عنوان نویسنده درج نشده بود،‌ شایعه اول این بود که خانم ثمینی متن را نوشته است، این چیزی بود که در میان اهالی تئاتر دهان به دهان گشت و به اشتباه خود من بر می‌گردد که برای قبول شدن ِ طرحم، بدون این که واقعیت داشته باشد، گفتم خانم ثمینی مشاور کار است. ولی متاسفم تعدادی از دوستان پیشکسوت هم به این شایعه دامن زدند.

این بازیگر تئاتر با اظهار تاسف از شکل‌گیری حاشیه‌ای دیگر تصریح کرد: شایعه دوم این بود که گفته شد خانم ثمینی بابت نوشتن این متن مبلغ هنگفتی گرفته است. کسانیکه به طور شفاهی این موضوع را گفته‌اند هیچ مدرک کتبی ندارند به هر حال مراجع قانونی داریم و هرکه چنین شایعه‌ای درست کرده باید جوابگو باشد.

علیرضا مهران: شایعه دوم این بود که گفته شد خانم ثمینی بابت نوشتن این متن مبلغ هنگفتی گرفته است کسانیکه به طور شفاهی این موضوع را گفته‌اند هیچ مدرک کتبی ندارند به هر حال مراجع قانونی داریم و هرکه چنین شایعه‌ای درست کرده باید جوابگو باشد.

مهران بار دیگر گفت: اشتباه بزرگ من بود که اسم خانم ثمینی را به عنوان مشاور مطرح کردم و حتی گروه هم از این ماجرا بی‌خبر بودند چون به من اعتماد داشتند. اما درباره قضایای مالی، کسانی که این شایعات را درست کردند باید مدارک ارائه کنند.

او در ادامه به شایعه دیگری اشاره کرد و گفت: گفته‌اند ما خانم دیگری را به نام خانم ثمینی معرفی کرده‌ایم و او پول را گرفته است چنین چیزی خنده‌دار است. حتی با یک جست وجوی ساده در سایت‌ها می‌توان عکس ایشان را دید و این گروه به راحتی متوجه این موضوع می‌شدند.

در این نشست، علیرضا مهران بابت این اشتباه از نغمه ثمینی عذرخواهی کرد و گفت: پروسه نگارش این متن برایم بسیار دشوار بود، اولین تجربه‌ام بود و گروه می‌خواست متن قابلی باشد. اما چون به من به اندازه کافی اطمینان نداشتند، ناچار شدم بگویم خانم ثمینی مشاور کار است تا به متنم اعتماد کنند.

در ادامه این توضیحات، نغمه ثمینی با اظهار تاسف از آنچه رخ داده،‌ گفت: من و آقای مهران هر دو قربانی این مساله‌ایم گرچه من بیشتر قربانی شده‌ام چون بدون هیچ دلیلی و بی‌خبر از همه جا درگیر این مشکل شدم.

این نمایشنامه‌نویس یادآور شد:سفر بودم، دی ماه برگشتم وبی‌خبر از همه جا رفته بودم تئاتر که آقای حسین پاکدل را دیدم و ایشان دوستانه پرسید متنی به نام «کلید » نوشته‌ای و ۲۵ میلیون تومان گرفته‌ای؟! شوکه شدم، ‌وقتی پرس‌وجو کردم دیدم کارگردان پیشکسوتی [ق ص] در جلسه‌ای این را میان جمعی تئاتری مطرح کرده‌اند.

نویسنده نمایشنامه‌های «خواب در فنجان خالی» و «شکلک» با تاکید بر اینکه هرگز با نام مستعار اثری ننوشته است، اضافه کرد: حتی سطح پایین‌ترین کارهایم را با اسم خودم نوشته‌ام. از سوی دیگر سطح دستمزد نویسنده در تئاتر ما هفت هشت میلیون است.

ثمینی متذکر شد: پس از شنیدن این شایعات با روابط عمومی گروه تماس گرفتم و آن‌ها اظهار بی‌اطلاعی کردند. با همان کارگردان پیشکسوت [ق ص] تماس گرفتم و ایشان به تاکید گفتند که این کار ِ توست و وقتی من تلاش کردم با ایشان از طریق انجمن نمایشنامه نویسان قراری حضوری بگذارم تا دریابم شایعه از کجا بیرون آمده، ایشان امتناع کردند.

این استاد دانشگاه با ابراز تاسف از اینکه ناخواسته دچار چنین وضعیتی شده است گفت: در این پنج ماه کابوسی بر من گذشت؛ نه گروه را می‌شناختم و نه کارشان را دیده بودم. حس می‌کردم بی دلیل میان همکارانم شرمنده‌ام وهمه تئاتری‌ها این موضوع را شنیده اند. تا اینکه دوباره سفر رفتم و این بار شایعه‌ای دیگر به گوشم رسید؛ اینکه آقای مهران، فرد دیگری را به جای من معرفی کرده و به نام من ۲۵ میلیون تومان گرفته‌اند! از طرف دیگر از طرف همان کارگردان پیشکسوت [ق ص]، تنها این را شنیده بودم که بازیگری از بازیگران کار این شایعه را به ایشان گفته اند.

نغمه ثمینی که برای حل این مشکل پیگیری‌های گوناگونی انجام داده است، خطاب به مهران گفت: از یکی از بازیگران شنیدم که در ابتدای ِ گرفتن ِ متن از گروه به او گفته‌اند که متن را من سرپرستی کرده‌ام و دریافتم که این موضوع باید از گروه ِ نویسندگان شروع شده باشد و در نهایت با شما تماس گرفتم چون شما را در تئاتر می‌شناختم و شما کار شجاعانه‌ای کردید و واقعیت را گفتید و با این کار کمی آرامش به من دادید. مشکلی که با شما داشتم همین جا تمام شد اما همچنان با دو گروه مشکل دارم.

او ادامه داد: مشکل اولم با گروهی است که به آثار جوانان اطمینان نمی‌کند و کیفیت هر اثر را به تایید نویسنده‌ای دیگر وا می‌گذارد و مشکل دومم به طور مشخص با دوستان تئاتری و به ویژه پیشکسوتی است که این مساله را بدون مدرک مطرح کرده‌اند و همین جا اعلام می‌کنم اگر هر فردی بدون مدرک و بدون ِ حضور وکیل ِ من، بار دیگر کوچک‌ترین صحبتی از این موضوع به میان آورند حتما شکایت خواهم کرد.

نغمه ثمینی: شکایت از پیشکسوتانی که بدون هر گونه سند مبادرت به شایعه پراکنی می کنند ، برای من اصلا آسان نیست اما ساکت نشستن در برابر اتهامات بی اساس نه تنها برای ِ من که برای هر نویسنده‌ای دشوار است.

نویسنده نمایشنامه‌های «رازهای و دروغ‌ها» و «افسون معبد سوخته» در عین حال اظهار تاسف کرد: شکایت از پیشکسوتانی که بدون هر گونه سند مبادرت به شایعه پراکنی می کنند ، برای من اصلا آسان نیست اما ساکت نشستن در برابر اتهامات بی اساس نه تنها برای ِ من که برای هر نویسنده‌ای دشوار است. و در عین حال از آقای پاکدل بسیار سپاسگزارم که رفتارشان کاملا تئاتری و انسانی بود و مساله را روشن و صادقانه با خودم مطرح کردند؛ در غیر این صورت شاید دوستان تئاتری همچنان به پراکندن این شایعه مشغول بودند و من بی‌خبر از همه جا و مبلغ مزبور تا صد میلیون ارتقا یافته بود!

مهران در ادامۀ توضیحات خود درباره آن هنرمند تئاتر [ق ص] گفت: وقتی که هنرمندی پیشکسوت چنین مطالبی می‌گوید آدم شرمنده می‌شود چرا که آنها استادان ما هستند و در عین احترامی که برایشان قایل هستم، اگر بخواهند به این روند ادامه بدهند و مرا تخریب شخصیتی کنند من هم شکایت خواهم کرد.

او که ۴ سال است با گروه «تراب» همکاری می‌کند، تاکید کرد: این گروه به قواعد تئاتری وفا دارند،‌ همه دغدغه تئاتر دارند؛ تحصیل کرده‌اند و می‌کوشند آثار خوبی ارائه دهند از طرف خودم و این مجموعه از خانم ثمینی عذرخواهی می‌کنم. بیشتر مشکل ناشی از اشتباه من بود اما عمدی نبود.

او خطاب به نغمه ثمینی گفت: امیدوارم عذرخواهی ما را بپذیرید و دوستان دیگر هم به این شایعات دامن نزنند.

در بخش پایانی این نشست،‌ نغمه ثمینی گفت: فضای تئاتر ما همچون فضای خانواده‌ای کوچک است. در این خانواده کوچک چیزی پنهان نمی‌ماند. در این سال‌ها شایعات گوناگونی درباره‌ی بسیاری از ما درست شده ولی اولین بار است شایعه‌ای عیان می‌شود.

او بخش بزرگی از آسیب‌های تئاتر را در شایعه‌پراکنی‌های بی اساس دانست و توضیح داد: این جریان کمترین چیزی که برای من داشت این بود اگر شایعه‌ای درباره ‌ی کسی شنیدم به آن فرد بگویم زیرا این ماجرای وحشتناک می‌تواند برای هر کسی رخ بدهد.

این هنرمند تئاتر خطاب به دیگر همکارانش گفت: حفظ کردن یک نام به عنوان نمایشنامه‌نویس در این آلودگی ایام، سخت دشوار است و من این تنها سرمایه‌ام را آسان به دست نیاوردم که آسان از دست بدهم و تا هر کجا که باشد برای دفاع از شرافت حرفه‌ای‌ام می‌جنگم. دوستان، دست از شایعه‌سازی بردارید. خراب کردن همکار شما در یک جمع کوچک تئاتری چیزی به شما اضافه نمی‌کند و تنها آب به آسیاب کسانی می ریزد که از مترصدند از آب ِ گل آلود بد نامی کاذب تئاتری‌ها، ماهی بگیرند.

خبرگزاری ایسنا به دلایل رعایت موازین اخلاقی و حقوقی، علی رغم تمایل نغمه ثمینی، ترجیح داده است نام آن کارگردان پیشکسوت را در خبرش به صراحت منتشر نکند.

بیشـتر بخـوانیـد: