جواد ذوالفقاری در همدان چشم بر جهان گشود و در اردیبهشت سال ۱۳۹۰ در سن ۵۹ سالگی در تهران درگذشت. در سال ۱۳۵۱ که برای تحصیل در رشتۀ نمایش عروسکی قدم به دانشگاه گذاشت، زندگی اش تا پایان با جهانِ عروسک ها درآمیخته شد؛ اگر امکانش را یافت، نمایشی عروسکی روی صحنه برد و اگر نه، تدریس کرد، نوشت و ترجمه کرد، منتشر کرد و به جوان تر ها شوق حضور در صحنه داد، فعالیت صنفی کرد و به کسانی که پا به میدان گذاشتند مشورت داد.

حاصل یک عمر فعالیت فرهنگی او اکنون در قالب کتاب ها، مقاله ها و بخشی از تاریخ نمایشِ معاصر ایران و مهمتر از آن در شاگردانی که آموزش داد، باقی مانده است. اما واقعی ترین تصویری که از او در ذهن بسیاری از اطرافیانش ثبت شده است در میان عروسک هایش است؛ تصویری که در ۵۹ سال زندگی اش چندان فرصت ثبت شدن نیافت.


ببینید: تصاویری از جهان عروسکی جواد ذوالفقاری. موسیقی از ساخته های علی صمدپور برای نمایش «سمک عیار»

 

جواد ذوالفقاری از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۹ در دانشگاه های مختلف تهران که گذر نمایش عروسکی بر آنها افتاده بود، تدریس کرد.

رمان «بازی در شب» و نمایشنامه های «دیار دیار»، «خرمشیر»، «سیاوش، فرنگیس»، «بازی پسر و گرگ»، «کدو قلقله زن»، «بز زنگوله پا»، «علی بابا و چهل دزد بغداد» و «سمک عیار» را نوشت.

از میان نمایشنامه هایش «بز زنگوله پا»، «کدو قلقله زن»، «سیاوش، فرنگیس»، «بازی پسر و گرگ»، «علی بابا و چهل دزد بغداد» و «سمک عیار» را به صحنه برد.

گردآوری و ترجمۀ «دنیای استثنایی آلفرد ژاری»، ترجمۀ «تئاتر مردم ستم دیده» و «تئاتر قانون گذاری» اثر آگوستو بوآل، «هنر عروسکی» اثر بیل برد، «حرفه من» اثر سرگئی ابراتسف، «پنج نمایشنامۀ عروسکی» اثر فدریکو گارسیا لورکا و رمان هایی چون «آشپزخانه» و «بازگشت استاد رقص» تنها بخشی از میراثی است که از او به جا مانده است.

جواد ذوالفقاری بنیانگذار موسسۀ فرهنگی نوروز هنر بود و به عنوان نمایندۀ نمایشگران عروسکی ایران در یونیما سهم زیادی در ایجاد ارتباط میان تئاتر عروسکی ایران و جهان داشت.

و این همه اگرچه کم نیست، اما تنها گوشه ای از تلاش های فرهنگی جواد ذوالفقاری است.

ببینید:  «سمک عیار» به روایت موسیقی و تصویر

او در پنجم اردیبهشت سال۱۳۹۰ ، پس از مدت کوتاهی مبارزه با سرطان، چشم از جهان فروبست.

 

 

سالشمار زندگی جواد ذوالفقارِِی

Û±Û³Û³Û±

تولد

۱۳۴۸ تا ۱۳۵۱

آموزش زبان انگلیسی، طراحی و نقاشی

Û±Û³ÛµÛ±

ورود به دانشکده هنرهای دراماتیک در رشتۀ نمایش عروسکی

Û±Û³ÛµÛ²

شرکت در اجراهای دانشجویی

Û±Û³ÛµÛ³

عضو فردی یونیما (اتحادیه جهانی نمایشگران عروسکی)

Û±Û³ÛµÛµ

تشکیل گروه نمایش عروسکی آدمک و اجرای چند نمایش از جمله «ملک جمشید»

Û±Û³ÛµÛ·

دریافت مدرک کارشناسی از دانشکده هنرهای دراماتیک

تحقیق در باره موسیقی و پرخوان خوانی در ترکمن صحرا، برای رادیو تلویزیون ملی ایران

۱۳۵۸ تا ۱۳۶۸

مدرس و مدیر گروه نمایش عروسکی دانشکده هنرهای دراماتیک

Û±Û³ÛµÛ¹

بازی در نمایش عروسکی «چشم در برابر چشم» در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به کارگردانی کامبیز صمیم مفخم.

Û±Û³Û¶Û±

کارگردانی نمایش های کوتاه عروسکی در تئاتر شهر، بر اساس خیمه شب بازی سنتی , مانند «دوستان الماس» و «همه با هم»

اجرای نمایش عروسکی «وضعیت شیش» در شبکه دو سیما

تشکیل گروه نمایش عروسکی آینده و اجرای نمایش های عروسکی و پانتومیم برای سازمان جوانان هلال احمر

Û±Û³Û¶Û²

اجرای نمایش عروسکی «بز زنگوله پا» در مرکز تولید تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

۱۳۶۳ تا ۱۳۷۵

کارشناس نمایش عروسکی مرکز هنرهای نمایشی و انجام امور ترجمه و پژوهش در مورد نمایش عروسکی ایران و جهان

تاسیس کارگاه نمایش عروسکی در مرکز هنرهای نمایشی

همکاری برای برپایِِی جشنواره جهانی نمایش عروسکی تهران

برنامه ریزی برای شرکت خیمه شب بازی و نمایش های جدید عروسکی ایران در جشنواره های جهانی

ترجمه Ùˆ تالیف مقاله های گوناگون چاپ شده در مجله های نمایش, رودکی , سروش، آزما Ùˆ …

Û±Û³Û¶Û´

برپایِِی نمایشگاه عروسک های آسیا در تالار وحدت

شرکت در بیستمین جشنواره جهانی نماِِیش عروسکی زاگرب یوگسلاوی، به عنوان عضو هیئت داوران

ترجمه کتاب «هنر عروسکی» نوشته بیل برد، چاپ واحد فرهنگی جهاد دانشگاهی.

Û±Û³Û¶Ûµ

اجرای خیمه شب بازی سنتی استاد احمد خمسه ای در تئاتر شهر.

Û±Û³Û¶Û¶

شرکت در چهاردهمین جشنواره جهانی نمایش عروسکی بیلسکوبیالا در لهستان با خیمه شب بازی استاد احمد خمسه ای

۱۳۶۷ تا ۱۳۶۹

برپایی نمایشگاه هنرهای نمایشی جهان در تالار وحدت

سردبیری و آماده سازی نشریه صفیر در ۱۶ شماره، از دی ماه ۱۳۶۷ تا فروردین ۱۳۶۹

Û±Û³Û¶Û¸

عضو هیئت انتخاب در جشنواره جهانی نمایش عروسکی تهران (تا تا ۱۳۷۶)

عضو هیئت مدیرۀ مبارک-یونیما

Û±Û³Û¶Û¹

برپاِِیی نمایشگاه عروسک های ژاپنی در تالار وحدت

شرکت در جشنواره جهانی نمایش عروسکی آرنم هلند.

شرکت در جشنواره جهانی نمایش عروسکی زاگرب یوگسلاوی

Û±Û³Û·Û°

شروع تدرس نمایش عروسکی در دانشکده هنرهای زِیبای دانشگاه تهران

برپایی موزه هنرهای نمایشی جهان در فرهنگسرای بهمن

شرکت در جشنواره جهانی نمایش عروسکی سگوویا در اسپانیا

شرکت در جشنواره جهانی نمایش عروسکی آوینیون در فرانسه

اجرای خیمه شب بازی استاد احمد خمسه ای در جشنواره پاییزۀ فرانسه

شرکت در جشنواره جهانی نمایش عروسکی شارلویل مزیه در فرانسه

Û±Û³Û·Û±

شرکت در جشنواره جهانی میسلباخ اتریش

Û±Û³Û·Û¶

اجرای «بز زنگوله پا» در سالن اصلی تئاتر شهر

تاسیس و مدیرِِیت موسسه فرهنگی هنری نوروز هنر

Û±Û³Û·Û·

تالیف و ترجمه ۷ مقاله برای مجله رودکی

انتشار نمایشنامه عروسکی «بز زنگوله پا»، نشر نوروز هنر

تالیف و انتشار نمایشنامه عروسکی «کدو قلقله زن»، نشر نوروز هنر

تالیف و انتشار نمایشنامه عروسکی «خرمشیر»، نشر نوروز هنر

تالیف و انتشار نمایشنامه «سیاوش، فرنگیس»، نشر نوروز هنر

Û±Û³Û·Û¸

شروع فعالیت به عنوان مشاور هیئت اجرایی در اتحادیه جهانی نمایشگران عروسکی یونیما و نماینده ایران در کمیته آسیا و اقیانوسیه در یونیما

اجرای نمایش عروسکی «کدو قلقله زن» در تئاتر شهر

شرکت در کنگره جهانی یونیما در ماگدبورگ آلمان، پیشنهاد برگزاری روز جهانی نمایش عروسکی و تصویب آن در همِِین جلسه. پیشنهاد اعلام نوروز به عنوان روز جهانی نمایش عروسکی و ارجای این پیشنهاد به یونسکو برای تصویب

شروع تدریس در دانشگاه سوره

دریافت جایزه بهترین کتاب سال کودک از بخش ادبیات نمایشی جشنواره کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سال ۱۳۷۸ برای تالیف نمایشنامه «بز زنگوله پا»

برنده جایزه ناشر ویژه سال ۱۹۹۹ از جشنواره جهانی تصویرگران کتاب کودک براتیسلاوا به خاطر کتاب «بز زنگوله پا»

Û±Û³Û·Û¹

شرکت در جشنواره مهرجان دوبی با نمایش «کدو قلقله زن»

نویسندگی، طراحی و کارگردانی «سیاوش، فرنگیس» در هشتمین جشنواره جهانی نمایش عروسکی تهران

تالیف و انتشار نمایشنامه عروسکی «دم دوز»، نشر نوروز هنر

اجرای «سیاوش، فرنگیس» در جشنواره جهانی نمایش عروسکی لاهور پاکستان

Û±Û³Û¸Û°

تالیف و انتشار رمان «بازی در شب»، نشر نوروز هنر

شرکت در کمیته آسیا  اقیانوسیه یونیما در مدرس هندوستان

تدریس در دانشگاه علمی کاربردی

اجرای نمایش عروسکی «کدو قلقله زن» در خانه هنرمندان.

Û±Û³Û¸Û±

ترجمه کتاب «افسانه های وایانگ» اثر اوتو ویکرت، انتشارات نمایش

تالیف نمایشنامه عروسکی «علی بابا و چهل دزد بغداد»، انتشارات نمایش

عضو هیئت انتخاب جشنواره کانون های شهرداری تهران

انتشار کتاب «هنر عروسکی» نوشته بیل برد، ویرایش دوم، نشر نوروز هنر

برگزاری شانزده جلسه کارگاه پژوهشی نمایش عروسکی در دانشگاه هنر

Û±Û³Û¸Û²

ترجمه و انتشار کتاب «حرفه من» اثر سرگئی ابراتسف, نشر نوروز هنر

اجرای «کدو قلقله زن» در جشنواره جهانی نمایش عروسکی لاهور پاکستان

سردبیر مجله شفاهی نمایش عروسکی خورشید، دانشکده هنرهای زیبا، دی، بهمن و اسفند

Û±Û³Û¸Û³

ترجمه و انتشار «پنج نمایشنامه عروسکی» اثر فدریکو گارسیا لورکا, همراه با نازنین نوذری, نوروز هنر

تالیف و انتشار نمایشنامه عروسکی «بازی پسر و گرگ»، نشر نوروز هنر

سردبیر بخش عروسکی شماره اول مجله خانۀ تئاتر

ترجمه رمان «کوچه آجری» نوشته مونیکا علی، نشر علم

Û±Û³Û¸Û´

ترجمه و انتشار رمان «بازگشت استاد رقص» نوشته هنینگ مانکل، نشر نوروز هنر

سردبیر مجله شفاهی نمایش عروسکی ماهیانه خورشید، دانشکده هنرهای زیبا، اردیبهشت و خرداد

عضو هیئت بازبینی در جشنواره کودک دانشگاه سوره اصفهان.

سردبیر بخش عروسکی شماره دو مجله خانۀ تئاتر

ترجمه و انتشار رمان «آشپزخانه» نوشته بانانا یوشیموتو، نشر نوروز هنر

سردبیر بخش عروسکی شماره سه مجله خانۀ تئاتر

Û±Û³Û¸Ûµ

سردبیر بخش عروسکی شماره چهار مجله خانۀ تئاتر

چاپ و سردبیری مجلۀ تجیر، نشر نوروز هنر و وزارت علوم و فناوری

چاپ نمایشنامه «دیدار یار» در نمایشنامه های عروسکی معاصر ایران، نشر نوروز هنر و وزارت علوم و فناروی

مشاور بخش بین الملل در نهمین جشنواره جهانی نمایش عروسکی دانشجویان

مجری مراسم افتتاح سالن کامبیز صمیمی در گروه تئاتر پردیس هنرهای زیبا

قائم مقام هنری دبیر و دبیر شورای سیاستگزاری در یازدهمین جشنواره بین المللی نمایش عروسکی تهران-مبارک

سخنرانی در «فرهنگستان هنر» با عنوان «گرایش های نوین در نمایش عروسکی جهان»

انتخاب نمایشنامه «بازی پسر و گر گ» به عنوان یکی از آثار برتر نخستین مسابقه سراسری نمایشنامه نویسی برای کودکان و نوجوانان  در سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران

عضو هیئت انتخاب در پنجمین جشنواره کانون های نمایشی شهرداری تهران

بازرس انجمن نمایشگران عروسکی خانۀ تئاتر

سردبیر مجله شفاهی صفیر انجمن نمایشگران عروسکی خانه تئاتر، شماره یک، اسفندماه

عضو هیئت مدیره در دفتر تولید نمایش عروسکی مرکز هنرهای نمایشی

Û±Û³Û¸Û¶

سردبیر مجله شفاهی صفیر انجمن نمایشگران عروسکی خانه تئاتر، شماره های دو تا هشت، اردیبهشت تا اسفند

گردآوری و ترجمه و چاپ کتاب «دنیای استثنایِِی آلفرد ژاری»، نشر نوروز هنر

اجرای «بازی پسر و گرگ» در فرهنگسرای دانشجو، باغ هنر ایرانی، فرهنگسرای هنر، تالار هنر، فرهنگسرای بهمن و فرهنگسرای خاوران از تیرماه تا اسفندماه

اجرای بازی «پسر و گرگ» در جشنواره نمایش کودک و نوجوان اصفهان

عضو هیئت انتخاب در بخش کودک و عروسکی ششمین جشنواره کانون های نمایشی شهرداری تهران

Û±Û³Û¸Û·

شرکت در بیست و سومین جشنواره جهانی نمایش عروسکی آریوادو دالماره  چرویا  ایتالیا

انتخاب «علی بابا و چهل دزد بغداد» به عنوان اثر برگزیده مسابقه نمایشنامه نویسی در دوازدهمین جشنواره بین المللی نمایش عروسکی تهران-مبارک

نوِِیسندگی و کارگردانی «علی بابا و ستاره های روشن شهر» در دوازدهمین جشنواره جهانی نمایش عروسکی تهران

سردبیر نهمین شماره مجله شفاهی صفیر، انجمن نمایشگران عروسکی خانه تئاتر

تجلیل «سرای اهل قلم» از جواد ذوالفقاری به عنوان استاد دانشگاه و نمایشنامه نویس

سردبیری دهمین شماره مجله شفاهی صفیر انجمن نمایشگران عروسکی خانه تئاتر

اجرای «کدو قلقله زن» در سینما آزادی، در مهر و آبان

چاپ دوم کتاب «علی بابا و چهل دزد بغداد»، انتشارات نمایش

انتخاب به عنوان بازرس انجمن نمایشگران عروسکی خانه تئاتر

اجرای نمایش «کدو قلقله زن» در فرهنگسرای هنر، خانه فرهنگ نور، تماشاخانه مهر، مرکز تولید تئاتر کانون پرورش فکری، فرهنگسرای بهمن

کارگردانی نمایش «علی بابا و چهل دزد بغداد» در تماشاخانه کوبوش شهر کلتس لهستان با گروه لهستانی

Û±Û³Û¸Û¸

اجرای نمایش «علی بابا و چهل دزد بغداد» در سالن کارگاه نمایش، تئاتر شهر

اجرای نمایش «کدو قلقله زن» در فرهنگسرای خانواده و باغ موزه هنر ایرانی

برگزاری یازدهمین تا هیجدهمین شماره مجله صفیر انجمن نمایشگران عروسکی خانه تئاتر

تداوم اجرای «علی بابا و چهل دزد بغداد» در برنامه رپرتوار تماشاخانه کوبوش در شهر کلتس لهستان

سخنرانی در چهاردهمین جشنواره بین المللی نمایشهای آیینی و سنتی تحت عنوان «آیین و نمایش عروسکی»

برگزاری کارگاه نمایش عروسکی «قبل از اجرا» در دانشگاه هنر به مناسبت ششمین جشنواره جهانی نمایش عروسکی دانشجویی

عضو هئیت انتخاب و داوران در ششمین جشنواره جهانی نمایش عروسکی دانشجویی

Û±Û³Û¹Û°

تالیف نمایشنامه «سمک عیار»

انتخاب به عنوان عضو هیئت مدیره در انجمن مبارک-یونیما

آگاهی از ابتلا به بیماری سرطان

آغاز اجرای نمایش «سمک عیار» در تالار مولوی

خاموشی

مطالب مرتبط