با پرهای نرم بر ماه پیشانی ات تاج نوزادی می بافد. عکس از «مهدی آشنا»

 

«با پرهای نرم بر ماه پیشانی ات تاج نوزادی می بافد» نمایشی عروسکی و بدون کلام برای بزرگسالان است که در آن روایتِ ادبیِ کلاسیکِ عطار و داستان عرفانی/اخلاقیِ اش در «منطق الطیر»، لباسی تازه ای به تن کرده و برای کارگردان و نویسندۀ نمایش دستمایه ای مناسب فراهم کرده است تا با استفاده از قابلیت های بیانِ استعاری موجود در ادبیات عرفانی، جهان بصری و نمایشی خود را بسازند.

مریم معینی (کارگردان) Ùˆ نسیم احمدپور (نویسنده) در «با پرهای نرم بر ماه پیشانی ات تاج نوزادی Ù…ÛŒ بافد» از عناصر ظاهری Ùˆ شکلیِ روایت عطار فاصله Ù…ÛŒ گیرند. اگر عطار داستان انسان ها را در قالب داستان «گروهی از پرندگان» Ùˆ «یک سفر بیرونی» بیان Ù…ÛŒ کند تا در پوشش روایتی تمثیلی مفهوم عرفانی/اخلاقی مد نظر خود را منتقل کند، سازندگان «با پرهای نرم … » با تجزیۀ روایت اصلی به عناصر بنیادی اش Ùˆ ترکیب مجدد آنها در قالبی تازه، روایت را بار دیگر به جهان آدمیان Ùˆ تحول درونی آنها برمی گردانند.

 

ببینید و بشنوید:

 

عکس های مهدی آشنا به همراه بخشی از موسیقی نمایش ساختۀ علی معینی

به این ترتیب، زمانی که جهان مبتنی بر کلام و صنایع ادبی عطار در «منطق الطیر» به روایت عروسکی و متکی بر تصویر و حرکت و موسیقی مریم معینی تبدیل می شود، تفاوت ها و تنوع پرندگانِ داستان عطار جای خود را به آدمک های عروسکی شبیه به هم و یکسانی می دهد که نه بر اساس ظاهر و خصایل ذاتی خود، بلکه بر اساس نوع رفتار و نگاه خود از هم متفاوت خواهند شد.

با حذف کنشِ «سفر بیرونی» از روایت و عینیت یافتن سکوت Ùˆ سکون آدمک های یکسان ساخته شده (حتی جنسیت زدایی شده) در فضایی سیاه، «با پرهای نرم … » این امکان را به دست Ù…ÛŒ آورد تا با نمایش تنهایی انسان هایی Ú©Ù‡ به Ø´Ú©Ù„ÛŒ ماشین وار در کنار هم در حال کار Ùˆ گذران زندگی هستند، روایت قدیمی عطار را تا حدی به تجربۀ زیستیِ مخاطب امروزش نزدیک کند.

وجه تمثیلی روایت عطار در بازنمایی عروسکی اش، جای خود را را به رابطۀ تمثیلی میان عروسک ها Ùˆ عروسک گردان های شان Ùˆ عناصری محدود چون قفس ها Ùˆ کلیدها Ùˆ … Ù…ÛŒ دهد Ùˆ فضای پیچیده Ùˆ رازگونۀ روایت عرفانیِ اصلی آن، در قالب فانتزی بصری Ùˆ موسیقی ای ترکیبی ساخته شده برای نمایش بازتولید Ù…ÛŒ شود.

«با پرهای نرم … » به عنوان نمایشی عروسکی، در طراحی Ùˆ ساخت فضایی بصری موفق است Ùˆ به ویژه در حرکت Ùˆ جان بخشی عروسک ها لحظات چشمگیری را به نمایش Ù…ÛŒ گذارد. با اینحال به نظر Ù…ÛŒ رسد Ú©Ù‡ این تجربه در حوزۀ متن Ùˆ در تلاشی Ú©Ù‡ برای تلاقی با تجربۀ زیستی مخاطب بزرگسال امروزی اش دارد، تا حدی نیمه کاره باقی Ù…ÛŒ ماند Ùˆ دقیقا از همین حوزه ضربه Ù…ÛŒ خود.

 تلاش حداقل گرایانۀ مریم معینی و نسیم احمدپور برای استخراج عناصر بنیادیِ جهان بینی و روایتِ اخلاقیِ عطار و ترکیب مجدد آنها در قالبی تازه، در متن «با پرهای نرم بر ماه پیشانی ات تاج نوزادی می بافد» نهایتا تا حدودی منجر به ساده سازی و برهنه شدن نظام «موعظه گر» و «پندآمیز» عطار و «جهان دو قطبی» او می شود که هرچند برای مخاطب کودک می توانست نمایشی آموزنده و اخلاقی برپا کند، اما برای «مخاطب بزرگسال» تا حدی ساده انگارانه محسوب می شود و چندان انطباقی با درک مدرن و تجربۀ انسان امروزی از پیچیدگی جهان پیرامون اش پیدا نمی کند.

با اینحال «با پرهای نرم … » اگرچه در حوزۀ نظام معنایی Ùˆ احتمالا در برابر ابهت و سیطرۀ نام عطار، از پیشرفت باز Ù…ÛŒ ماند، اما به لحاظ Ø´Ú©Ù„ÛŒ نمایشی جسور Ùˆ جستجوگر است Ú©Ù‡ Ù…ÛŒ تواند در ذهن مخاطبانش باقی بماند Ùˆ آنها را برای مواجهه با تجربه های جسورانه تر خالقانش آماده Ù†Ú¯Ù‡ دارد.

این نمایش تا ۱۱ آذرماه در «سالن سایه» در مجموعۀ «تئاترشهر» روی صحنه خواهد بود.

«با پرهای نرم بر ماه پیشانی ات تاج نوزادی می بافد»

طراح و کارگردان: مریم معینی/ نویسنده و دراماتورژ: نسیم احمد پور / بر اساس منطق الطیر عطار نیشابوری

طراح عروسک: هادی عرب نرمی/ آهنگساز: علی معینی/ نوازندگان: عباس نقی آبادی، علی معینی

اجراکنندگان: (به ترتیب الفبا) حوریسا تفرشی، سوسن دلاوری، سیما شیبانی، سمیه صادق پور، پریا علیمحمدی، حوریه کریمی، الهام کلانتری، سپیده محمدپور، آترپای مرادعلی بیگی، مرضیه نادری و مرضیه سرمشقی، المیرا طالبی، فرزانه عاقلی

مدیر اجرایی: فرهاد مهدوی/ طراح پوستر و بروشور: لیلا مدن پور/ روابط عمومی: فروغ سجادی

تا Û±Û± آذر Û±Û³Û¹Û°- تئاتر شهر – سالن سایه – ساعت Û±Û¹:Û´Ûµ

مطالب مرتبط